Verdeeld over de drie bergruggen (Guanacaste, Tileran en Centraal) liggen de 16 vulkanen van Costa Rica. Hiervan zijn er 5 actief ( Arenal, Irazu, Poas, Rincon de la Vieja en de Turrialba) en 2 slapend (Barva en Orosi).

De vulkanen kunnen we op verschillende manieren onderverdelen:

Onderverdeling naar activiteit

1. Van de duizenden vulkanen komt slechts een klein deel af en toe tot uitbarsting. Dat zijn de actieve vulkanen.
2. De meeste andere hebben al vele duizenden, soms zelfs al miljoenen jaren lang geen uitbarsting meer gehad. Zij worden de dode vulkanen genoemd.
3. Dan heb je nog de slapende vulkanen waarvan men niet zeker weet of ze ooit nog een keer tot uitbarsting zullen komen

   Onderverdeling naar vorm:

   1. Calderavulkaan. Wanneer een vulkaan na een eruptie inzakt, kan er later in de krater van de oude vulkaan een nieuwe vulkaan ontstaan.
   2. Koepelvulkaan Wanneer de lava wat dikker is van samenstelling, vloeit het niet zover uit. Er ontstaat dan, afhankelijk van de chemische samenstelling van de lava, een koepelvulkaan.
   3. Kegelvulkaan. kegelvulkanen vind je veelvuldig over de hele wereld in het vulkanisch landschap. Ze zijn niet beroemd of berucht want hun uitbarstingen veroorzaken weinig schade of andere ellende.
      Kegelvulkanen zijn opgebouwd uit lava fragmenten. Die zijn afkomstig uit de vulkaanopening of de uitlaat en hopen zich er omheen na uitstoting.
   4. Schildvulkaan. Bij vulkanen van dit type is het magma in de magmahaard een dunne vloeistof. Lavastromen leggen tientallen kilometers af, vooral als de uitbarsting lang duurt. Zo hoopt zich niet telkens materiaal vlakbij de krater op maar verspreidt zich tot ver in de omtrek. Na verloop van tijd en talloze uitbarstingen met lavastromen ontstaat er een berg met flauwe hellingen. De berg lijkt dan ook meer op een schild dan op een kegel.
   5. Stratovulkaan. Bij deze vulkanen is het magma een dikke vloeistof en kan dus moeilijk tot het aardoppervlak doordringen. De druk in de magmahaard moet dan eerst hoog oplopen en dat kan lang duren. Stratovulkanen zijn gevaarlijk als ze uitbarsten en hoe meer tijd er verlopen is na de vorige uitbarsting, hoe heftiger de volgende wordt.

    

   Beschrijving van de vulkanen in Costa Rica

   Arenal

   Soort: Actief       Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Stromboli     Hoogte: 1643 meter

   De Arenal is misschien wel de mooiste en was de actiefste vulkaan ter wereld. Met zijn volmaakte kegelvorm rijst de kolos statig uit boven de grasvlakten en bossen tussen La Fortuna de San Carlos en Laguna de Arenal.  Doordat de vulkaan zeer actief is mag men niet te dicht bij deze vuurspuwende berg komen, er zijn echter rondom de berg uitkijkpunten die, op veilige afstand, spectaculaire uitzichten op de vulkaan geven, zowel in als buiten het nationale park. De laatste grote uitbarsting was op 29 juli 1968; de bewoners van de streek zagen de Arenal destijds niet als vulkaan, maar als een gewone berg. Dit misverstand kwam toen zeer duidelijk aan het licht: na 3000 jaren rust ontplofte de vulkaan met groot geweld, zonder enige waarschuwing vooraf. Er kwamen 78 mensen en vele dieren om het leven bij deze uitbarsting. Sindsdien is de vulkaan nooit meer helemaal rustig geweest en daarom wordt de vulkanische activiteit ononderbroken geobserveerd door seismologen, vulkanologen en andere wetenschappers.

   Irazu

   Soort: Actief       Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Stromboli     Hoogte: 3432 meter

   De nog altijd werkende, bijna kegelvormige vulkaan is in 1963 voor het laatst uitgebarsten. De vulkaan spuwde twee jaar lang aan een stuk door as, waardoor mensen in de wijde omgeving maskers voor de mond moesten dragen. Tegenwoordig is de vulkaan een verzameling van grote en kleinere kraters, van welke een aantal nog altijd roken. Sinds 1993 is de vulkaan weer actief, en de periodieke asregens reiken soms tot het 32 kilometer verderop gelegen Cartago. Vanwege deze activiteit is de toegang tot sommige kraters beperkt. De naam Irazu betekent 'donder- en aardbevingberg' in de taal van de indianen.

   Poas

   Soort: Actief       Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Pliniaans      Hoogte: 2704 meter

   De Vulkaan Poás in werd in 1910 beroemd, toen hij een stoomwolk ruim 6 km de hemel in blies en dus de krachtigste geiser ter wereld kon worden genoemd. Op andere momenten joeg deze vulkaan zuilen kokend water 300 m hoog de lucht in.
   Men vermoedt dat dergelijk geisergedrag een teken is dat de vulkaan op zijn retour is. Het ontstaat doordat oppervlakte water naar beneden sijpelt en in aanraking komt met de warmtebron van zeer heet, maar afkoelend magma.
   De vulkaan beschikt over drie kraters, waarvan er twee reeds lang slapen. Eén gedoofde krater bevat een meer. De ander is bedekt met een miniatuurwoud dat vrijwel constant in de wolken ligt. De laagste, actieve krater biedt echter nog altijd een helse aanblik, een kaal maanlandschap van 1300 m doorsnede en 300 m diepte. Door de regen glad geworden as vormt de bodem, doorspekt met roken de sintelkegels en lavaklompen die van de dampende wanden zijn gespoeld. Een heet moddermeer ligt op de bodem te stomen en verandert van wit naar groen als zwaveldampen er van onderaf in worden geperst, waardoor het water verandert in een zwavelzuuroplossing. Gedurende de afgelopen paar jaar geeft de Poás blijk van steeds meer geiserachtige activiteiten. De intervals tussen de uitbarstingen zijn korter geworden en het hiermee gepaard gaande zwavelgas en -stoom veroorzaakten zure regen. Deze bracht behoorlijke schade toe aan de lokale koffieplantages.

   Rincon de la Vieja

   Soort: Actief       Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Pliniaans      Hoogte: 1895 meter

   Het 14084 hectare grote Parque Nacional Rincon de la Vieja ligt in de provincie Guanacaste. Dit zelden bezochte, maar zeer interessante nationale park ligt rond de nog altijd actieve vulkaan Rincon de la Vieja. De laatste grote uitbarsting van de vulkaan vond plaats in 1991. Bij helder weer heb je een fantastisch uitzicht vanaf de kraterrand van de Rincon de la Vieja. In het noorden ligt het Meer van Nicaragua en in het westen het park Santa Rosa met daarachter de Golfo Papagayo. Iets ten zuiden van de krater ligt de Laguna Jilguero, een meer dat om de paar jaar van kleur verandert. Volgens sommigen is de oorzaak van dit merkwaardige fenomeen dat het water in de loop van de tijd op andere mineraallagen stoot. Er ontspringen maar liefst 30 rivieren en beken in het nationale park Rincon de la Vieja. Het beschermen van deze belangrijke watervoorraad was de belangrijkste reden om het park te stichten. In het park kom je diverse heetwater- en zwavelbronnen tegen.

   Turrialba

   Soort: Actief       Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Strombolie/vulcano   Hoogte: 3340 meter

   De naam aan deze vulkaan is gegeven door de Spaanse veroveraars Torre Alba, blanke berg. Dit vanwege de witte rookpluim die uit de kratermond kwam. De vulkaan heeft drie kraters. Tussen de kraters zijn er tekenen van vulkanische activiteit zichtbaar zoals fumarollen Ook zijn er constant seismische schokjes waarneembaar. De vulkaankrater is alleen bereikbaar via een zeer slechte weg.

   Barva

   Soort: Slapend    Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Slapend       Hoogte: 2904 meter

   De berg is bedekt met dicht tropisch bos. Op de top zijn drie meertjes de Barva, de Copey en de Danta. Er is geen vulkanische activiteit waar te nemen.

   Orosi

   Soort: Slapend    Vorm:  Stratovulkaan     Eruptievorm: Slapend       Hoogte: 1487 meter

   Deze asymmetrische piramide stijgt uit boven het savanne landschap van Guanacaste. Er is geen vulkanische activiteit waar te nemen.

   De dode vulkanen:

   Cacao: 1659 meter (Nationaal park van Guanacaste),

   Cacho Negro: 2150 meter (Nationaal park Braulio Carrillo)

   Chato: 1100 meter (Naionaal perk Arenal)

   Coco: 634 meter (Nationaal park Isla del Coco)

   Miravalles: 2028 meter (Bergketen van Guanacaste)

   Platar: 2183 meter (Nationaal park Juan Castro Blanco)

   Povenir: 2267 meter (Nationaal park Juan Castro Blanco)

   Santa Maria: 1916 meter (Nationaal park Rincon de la Vieja)

   Tenorio: 1916 meter (Nationaal park vulkaan Tenorio)