FAUNA
De dierenwereld van Costa Rica is zeer rijk en bevat zowel Noord-Amerikaanse, Zuid-Amerikaanse als typisch Centraal-Amerikaanse componenten.
DIEREN
De apen van Costa Rica behoren allemaal tot de mensapen en zijn familie van de mensapen uit de Oude Wereld, zoals gorilla’, chimpansees en orang-oetans. De apen van de Oude en de Nieuwe Wereld zijn echter al vele miljoenen jaren van elkaar gescheiden en hebben zich daardoor verschillend ontwikkeld. De apen van Latijnsamerika en dus ook van Costa Rica zijn allemaal boombewoners met een grijpstaart als een soort vijfde ledemaat.
In Costa Rica leven vier soorten die verspreid over het land voorkomen: doodshoofdaapjes, brulapen, slingerapen (o.a. spinapen) en kapucijnapen.
Brulaap Doodshoodsaap
Capucijner aap spinaap
Tandarme zoogdieren zoals gordeldieren, luiaards en miereneters komen veel voor in Costa Rica.
De familie der miereneters bestaat uit drie soorten: de reuzenmiereneter, de tamandua en de dwergmiereneter.
In Costa Rica leven twee soorten luiaards: de tweeteenluiaard en de drieteenluiaard.
Het negenbands gordeldier komt in heel Costa Rica voor en bewoont de meest uiteenlopende ecosystemen.
Tamandua Drieteenluiaard
Katachtige roofdieren uit Noord-Amerika bereikten Zuid- en Midden-Amerika pas toen de landengte tussen Noord- en Zuid-Amerika tot stand kwam. Naast de bekende jaguar leven in Costa Rica ook de volgende katachtigen: poema, ocelot, margay, en jaguarundi.
Andere roofdieren zijn de neusbeer of coati’s, de wasbeer en de rolstaartbeer of kinkajoe.
Coati Ocelot Kinkajoe
De grootste zoogdierorde in Costa Rica is die van de vleermuizen, waarvan circa honderd soorten voorkomen. Het zijn niet alleen insecteneters maar eten ook onder andere fruit, nectar, muizen en kikkers.
Bekende verschijningen zijn de vissende vleermuis, vampieren en de tentvleermuis
Bijzondere knaagdieren zijn de agouti of goudhaas en de paca. Hoefdieren komen niet zoveel voor, alleen enkele soorten dwergherten (o.a. virginiaherten en witstaartherten), kraagpecari’s en witlippecari’s of borstelzwijnen, en tapirs.
Witlippecari Agouti
Opmerkelijke verschijning is het boomstekelvarken. In de wateren van het Refugio de Fauna Silvestre Barra del Colorado in het noordwesten van Costa Rica zitten de wateren vol met sábalo of tarpon, robaló of Caribische snoek, guapote, macarela of makreel en de gaspar of beensnoek. De gaspar wordt wel een levend fossiel genoemd omdat deze vis tot de orde van de straalvinnigen behoort.
Het nevelwoudreservaat Monteverde was het enige gebied ter wereld waar de zeldzame ‘sapo dorado’, een goudkleurige pad, voorkwam. Sinds enkele jaren zijn deze unieke dieren niet meer gesignaleerd.
Sapo Dorado
Het reservaat Lomas Barbudal is vooral van belang voor insecten. Ruim 250 soorten bijen zijn hier geteld en ook vele soorten wespen, vlinders en motten.
Parque Nacional Cahuita is belangrijk vanwege het koraalrif dat zich tot 500 meter voor de kust uitstrekt. Daar leven tientallen soorten koraal, waaronder: elandgeweikoraal, hersenkoraal, waaierkoraal of zeewaaier, sterkoraal en brandkoraal. Tussen het koraal zwemmen prachtig gekleurde vissen zoals de blauwgeel gekleurde gele engelvis, de zwartgeel gekleurde engelvis, de troepiaalvis of hertogvis en de blauwe papegaaivis. Verder leven er op het rif barracuda’s, stekelroggen, drie soorten haaien en zes soorten murenen
Het Parque Nacional Corcovado is een regenwoudgebied met enorme rijkdom aan planten en dieren: 6000 soorten insecten, 500 boomsoorten, 367 soorten vogels, 140 zoogdieren, 117 reptielen en amfibieën en 40 soorten zoetwatervissen zijn het park aangetroffen.
VOGELS
Met meer dan 800 vogelsoorten, waarvan 200 trekvogels, is Costa Rica een waar walhalla voor vogelaars. De nationale vogel van Costa Rica is de onopvallende Grays lijster.
Oude postzegel met een afbeelding van de Grays lijster
De meest waargenomen roofvogels van Costa Rica zijn een aantal giersoorten: kalkoengier, zwarte gier en de zeldzame koningsgier. De laatste vogel komt nog voor in het Lomas Barbudal reservaat en het nationale park Corcovado. Van de kleine roofvogels is de lachvalk erg opvallend en verder de kaalpootschreeuwuil, de bonte bosuil en de kuifuil.
Kalkoengier Koningsgier
Langs traag stromende rivieren leven grote steltlopers en andere watervogels als de roze lepelaar, witte ibis, de zeldzame rode ibis, bosooievaar, zwartbuikfluiteend, blauwvleugeltaling en de grote maar zeldzame jabiru. Een aantal reigersoorten is de koereiger, de tijgerroerdomp en de schuitbekreiger.
Jabiru Schuitbekreiger
Bijzonder zijn de grote fregatvogel, bigua-aalscholver, en slangehalsvogel.
Bijzondere tropische vogels zijn de bont gekleurde trogons, waaronder de prachtige quetzal. De quetzal was ooit de heilige vogel van de Maya´s. Deze vogel leeft vooral in de nevelwouden op hoogtes tussen 1000 en 2500 meter.
Quetzal
Het eilandje Isla Bolaños (prov. Guanacaste) werd in 181 uitgeroepen tot een beschermd natuurgebied voor de broedende bruine pelikanen, Amerikaanse bonte scholeksters en Amerikaanse fregatvogels. Verder komen hier ekstergaaien en zwarte gieren voor.
Amerikaanse fregatvogel Zwarte gier
Toekans: zwavelborsttoekan, Swainson toekan, smaragdtoekan, groene bergtoekan
Swainson Toekan
Kolibries (± 54 soorten): langsnavel zonzoeker, cerisekolibrie, de violette sabelvleugelkolibrie, heremietkolibrie, smaragdkolibrie, tzacati-amazilia, groene violetkolibrie, groenkruinbriljantkolibrie, roodbekkolibrie
kolibrie
Papegaaien (± 20 soorten): rode ara, geelnek amazone, Salvins amazone, kleine witvoorhoofd amazone, spechtpapegaai, groene aratinga, de zeldzame geelvleugelara, karmozijnara
Geelvleugelara
Zangvogels: o.a. boomklever, ovenvogel, mierenvogel, roodkopmannequin, wevervogel, tangara
Ovenvogel Tangara
Bijzondere vogels: Montezuma Oropéndula, bergmerel, zwarte guan (soort boskalkoen), gekraagde arassari, gestreepte specht, klokvogel, blauwkapmotmot, wenkbrauwmotmot, bruine hokko, roodvoetrotspelikaan, gevlamde keelkweler
Montezuma Oropéndula Gekraagde arassari
REPTIELEN EN AMFIBIEËN
Van de 135 soorten slangen die in Costa Rica voorkomen zijn er zeventien giftig. Wat gifslangen betreft kent Costa Rica eigenlijk twee groepen, de groefkopadders (o.a. de lanspuntslang of fer-de-lance) en de koraalslangen. De grootste slang van Costa Rica is de boa constrictor, een voor mensen ongevaarlijke wurgslang met een maximale lengte van 3,5 meter.
Lanspuntslang Koraalslang
Costa Rica kent een aantal indrukwekkende hagedissen, waarvan de leguanen en basilisken het meest opvallen. De grootste leguanen zijn de zwarte en de groene leguaan. Basilisken zijn eigenlijk ook leguanen, maar hebben opvallende kammen op kop, rug en staart. Een veel voorkomend reptiel is de alligatorhagedis.
Basilisk Groene leguaan
Krokodillen: brilkaaiman, Midden-Amerikaanse krokodil, spitssnuitkrokodil
Brilkaaiman M-A.Krokodillen
Het nationale park Santa Rosa is een van de belangrijkste beschermde natuurgebieden van Costa Rica. Op Playa Nancite, in het zuiden van Santa Rosa, komen jaarlijks tussen september en december honderdduizenden zeeschildpadden aan land om eieren te leggen. Costa Rica is dan ook een van de belangrijkste nestgebieden van zeeschildpadden.
De vijf soorten die in Costa Rica voorkomen zijn de soepschildpad, karetschildpad, onechte karetschildpad, warana of bastaardschildpad en lederschildpad.
Groene zeeschildpad. Meer informatie op de pagina zeeschildpadden
Kikkers: roodoogboomkikker, pijlgifkikker, aardbeikikker, glaskikker
Aardbeikikker Groene pijlgifkikker
Vissen en andere zeedieren: zeilvis, blauwe marlijn, zwarte marlijn, geelstaartmakreel, ‘papagallos’, gladde hondshaai, knorvis, geelstaart, adelaarsrog, pijlstaartrog, aal, zee-engel, octopus, zeester, zeepaardje, walvishaai, hamerhaai, horsmakreel, langsnuitdolfijn, griend, zwarte zwaardwalvis, springkrab
Bijzonder: longloze salamander
INSECTEN
Costa Rica kent zo’n tienduizenden verschillende insectensoorten waaronder, wandelende takken, termieten, parasolmieren, bid- en sabelsprinkhanen. In totaal zijn in Costa Rica ca. 3000 vlindersoorten geteld, waaronder de schitterende blauwe morpho, heliconiusvlinder, uiltje en grote pijlstaarten.
Blauwe Morpho Heliconius